Historia Parafii

Historia Wojszyc

Na południowej części dzisiejszego Wrocławia została założona osada przez księcia Henryka Brodatego. W 1249 r. odnotowano ją pod nazwą Voysici – już jako własność Zakonu Najświętszej Marii Panny w Prusach. Krzyżacka posiadłość w naszych okolicach nie jest niczym dziwnym. W owym czasie zakon ten miał całe mnóstwo posiadłości w wielu krajach Europy, co nie tylko wzmacniało jego potęgę finansową, ale ułatwiało działalność dyplomatyczną i tworzenie własnego, korzystnego wizerunku – niezbędnego do realizacji celów politycznych. Póki krzyżacy cieszyli się dobrą opinią – w ich szeregi wstępowali na przykład ci synowie rycerskich rodów, którzy nie mogli liczyć na odziedziczenie majątku przodków. Przystępując do zakonu powiększali też często jego stan posiadania o jakieś, zwykle skromne, nadanie ziemskie. Tak powstawały, nieraz bardzo odległe od Prus i państwa zakonnego, wysepki krzyżackiej własności. Przy różnych okazjach ziemie te zamieniano, na przykład dążąc do komasacji. I tak w XIII w. biskup wrocławski Tomasz otrzymał od krzyżaków ziemie pod Namysłowem w zamian za dziesięcinę w Wojszycach. Według Zygmunta Antkowiaka – przed 1338 r. rezydował w nich nawet komtur, który dokonał wówczas sprzedaży pięciu łanów ziemi. Jeszcze wcześniej, bo w 1327 r. przynajmniej część wojszyckich dóbr należała już do wrocławskiej komandorii joannickiej Bożego Ciała. Z kolei w 1340 r. osada występuje jako własność króla Czech – Jana Luksemburskiego, który od śmierci w 1335 r. Henryka VI, ostatniego z wrocławskich książąt piastowskich, był władcą większości ziem śląskich. Przez kilka lat właścicielem Wojszyc był dworzanin czeskiego króla – Herman z Essina. Już w 1347 r. sprzedał je mieszczanom wrocławskim. Wieś wraz z okolicą przechodziła z rąk do rąk jeszcze parokrotnie, aż w 1527 r. nabył ją klasztor dominikanek, który pozostawał w jej władaniu przez dłuższy czas. Później jednak miejscowość wraz z okolicami stała się własnością wrocławskiego klasztoru św. Katarzyny. Król Prus ograbił ten klasztor, jak i wszystkie inne zakony, z całej własności w roku 1810. Pod koniec XIX w. Wojszyce przynależały do majątku Paschkau, należącego do rodziny Neuerich. W tym czasie wieś zamieszkiwali zarówno katolicy, jak i ewangelicy. Zygmunt Antkowiak odnalazł świadectwa dwóch polskich chrztów ewangelickich z początków stulecia. Według spisu z 1845 r. – w miejscowości było 35 domów i 328 mieszkańców. Istotnym wydarzeniem była budowa linii kolejowej Wrocław – Kobierzyce oraz otwarcie wojszyckiej stacji kolejowej w roku 1884. Wioska zmieniała charakter, przybierając postać willowego osiedla. Jej wschodnia część zachowała jednak rozplanowanie typowe dla średniowiecznej osady – „ulicówki”. W 1936 r. władze hitlerowskie zmieniły nazwę miejscowości Woischitz na Hoinstein. Podobnej denazyfikacji poddano wówczas tysiące nazw miejscowych Śląska, Pomorza, Ziemi Lubuskiej i Łużyc – dążąc do zatarcia ich słowiańskiego czy też jednoznacznie polskiego rodowodu. Zimą 1945 r. oblegające Wrocław wojska radzieckie, z uwagi na przeszkody wodne, zrezygnowały z natarcia od północy i wschodu. Jeden z głównych ataków został poprowadzony przez osiedla, przylegające do Festung Breslau od południa. Linia obronna powstała na nasypie kolejowym. W rejonie wiaduktu nad obecną ul. Borowską powstał silny punkt oporu. Rosjanie opanowali Wojszyce 20 lutego, lecz posuwanie się naprzód blokowały barykady wyposażone w działa przeciwpancerne. Do dziś natknąć się można na upiorne pamiątki tamtych zmagań. Faktyczne przyłączenie Wojszyc do Wrocławia nastąpiło dopiero w roku 1951. Od czasów średniowiecza osiedle było związane z pobliskim Ołtaszynem, w którym kościół parafialny stał od początku XIII w.

Historia parafii

Na przełomie lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych osiedle zaczęło gęstnieć od nowych domów jednorodzinnych. Proboszcz ołtaszyńskiej parafii, ks. Bronisław Owczarz, podejmował więc starania o budowę kościoła. Przez prawie dziesięć lat zabiegi te napotykały na opór władz. Być może, przez niedopatrzenie – wydały one jednak księdzu zgodę na zbudowanie domu mieszkalnego przy ówczesnej ul. Bruna 6. Na początku roku 1980 budynek był gotowy, lecz największa jego część została przeznaczona na kaplicę a dwa duże pokoje – zaczęły służyć za salki katechetyczne. Takie użytkowanie domu spowodowało reakcję ówczesnych „czynników partyjno-państwowych”. Na początek ksiądz Owczarz stanął przed Kolegium do spraw Wykroczeń i został skazany na grzywnę.
Kolejne kroki władz zostały powstrzymane w wyniku wydarzeń z sierpnia roku 1980. Parę miesięcy później proboszcz kolejny raz wystąpił o zgodę na budowę kościoła na Wojszycach. W 1984 r. zezwolenie zostało wydane, ale zawierało zastrzeżenie, że wolno jedynie wznieść przy ul. Juliana Bruna 4 kaplicę pomocniczą dla kościoła parafialnego w Ołtaszynie. Postanowiono budować, choć nie trzymając się ściśle decyzji ówczesnych władz. Od p. Józefy Uznańskiej nabyta została działka z domem, który rozebrano. Tym samym powstawała możliwość złączenia ze znajdującym się obok, działającym od kilku lat „nielegalnie” ośrodkiem duszpasterskim. W 1985 r. zaczęła powstawać świątynia według projektu Andrzeja Poniewierki i Marka Stawianego. Budowano ją, maskując rzeczywisty zamiar. Zamiast kaplicy wznoszono bowiem kościół, i to dwupoziomowy. Mieszkańcy dokładali wielu starań, by świątynia rosła jak najprędzej, a zarazem – żeby jak najpóźniej władze zorientowały się, jaka budowla w rzeczywistości powstaje. Codziennie zjawiała się grupa parafian gotowych do czynnej pomocy, a nawet, gdyby władze zdecydowały się przerwać „budowlaną samowolę”, do jej aktywnej obrony. Szczęśliwie jednak udało się dzieło doprowadzić do końca. Pierwsza Msza święta odbyła się w dolnej kaplicy już wtedy, gdy „przodujący ustrój” zaczął odchodzić do przeszłości – 15 sierpnia 1989 r. Konsekracji kościoła dokonał ks. kard. Henryk Gulbinowicz 29 czerwca 1991. W tym dniu zaczęła też swoje własne życie, wydzielona z ołtaszyńskiej, parafia pod wezwaniem Najświętszego Zbawiciela. Mimo wyjątkowo zawiłych okoliczności powstał na Wojszycach kościół bardzo funkcjonalny i architektonicznie udany. Jednoosiowy kształt odwołuje się do tradycyjnych świątyń katolickich z dawnych stuleci, choć użyto materiałów i technologii dwudziestowiecznych. Ołtarz z rzeźbą Chrystusa Zbawiciela nawiązuje do niezapomnianego spotkania z Janem Pawłem II na wrocławskich Partynicach w 1983 r. Budynek, w którym bez zgody władz w 1980 r. podjęto działalność duszpasterską, pełni obecnie funkcję domu parafialnego.

Najważniejsze daty

  • 1991 – zakończenie budowy i konsekracja kościoła.
  • 1994 – nawiedzenie parafii przez kopię wizerunku Matki Boskiej Częstochowskiej, I Misje Święte prowadzone przez o. Stanisława Szydełko oraz Jonasza Podsiadło.
  • 2001 – dla upamiętnienia 1000-lecia Diecezji Wrocławskiej przed wejściem do kościoła umieszczono płaskorzeźbę.
  • 2002 – po długiej i ciężkiej chorobie do Domu Ojca odszedł ks. Prałat Bronisław Owcarz; jego ciało złożone zostało w dolnej kaplicy kościoła. Ks. Infułat Stanisław Pietraszko przedstawia nowego proboszcza parafii – ks. Stanisława Krzemienia.
  • 2003 – nawiedzenie naszej parafii przez Różaniec, w związku z, ogłoszonym przez Jana Pawła II, Rokiem Różańca Świętego.
  • 2004 – położenie kostki na placu kościelnym, odnowienie schodów oraz zamontowanie windy dla wózków.
  • 2008 – zamontowanie zegara na wieży kościelnej.
  • 2009 – II Misje Święte, które poprowadził o. Władysław Noworol. 10 maja przybyły relikwie św. Joanny Beretty Molli.
  • 2010 – instalacja pieca centralnego oraz zamontowanie dodatkowych okien.
  • 2011 – wprowadzenie nabożeństwa fatimskiego.